爱丽丝漫游奇境记
第 12 篇
ROZDZIAL XII
爱丽丝的証明
ZEZNANIE ALICJI
“在这儿！”爱丽丝喊道，她完全忘了在刚才的混乱时刻，她已经长得很大 了。她过于急促地站起来，竟弄得裙边掀动了陪审员席，把陪审员们翻倒在下面 听众的头上，害得他们在人头上爬来爬去，这情景使爱丽丝想起一星期前她偶然 打翻金鱼缸的事。
- Obecna! - zawolala Alicja i zapominajac zupelnie o tym, ze znów urosla, zerwala sie na równe nogi z takim impetem, ze spódniczka zawadzila o lawe przysieglych. Lawa wywrócila sie i przysiegli spadli na glowy zebranego ponizej tlumu. Lezeli tam w dziwacznych pozycjach, przypominajac Alicji rybki z akwarium, które niechcacy wywrócila przed kilkoma dniami.
“啊，请大家原谅！”爱丽丝极其尴尬地说，一面尽快地把陪审员们扶回原 位，因为对金鱼缸的事情的回忆还在她头脑回旋，使她隐约地意识到如果不立即 把陪审员放回席位上，它们会死去的，
- Och, najmocniej przepraszam! - zawolala Alicja nie na zarty przestraszona tym wypadkiem. To mówiac zaczela z wielkim pospiechem zbierac przysieglych z podlogi. (Po wypadku z akwarium pozostalo jej niejasne wrazenie, ze musza oni byc natychmiast podniesieni i posadzeni na lawie, w przeciwnym bowiem razie grozi im smierc).
这时，国王庄重地宣称：“审讯暂停，直至全体陪审员返回原位。”他说得 那么使劲儿，眼睛严厉地盯着爱丽丝。
- Sprawa nie moze toczyc sie dalej, dopóki wszyscy sedziowie nie znajda sie z powrotem na swoich miejscach - rzekl z wielka powaga Król. - Wszyscy - powtórzyl z naciskiem, patrzac surowo na Alicje.
爱丽丝看着陪审员席，发现由于自己的疏忽，竟将壁虎头朝下放上了。那个 可怜的小东西无力动弹，只是滑稽地摇摆著尾巴。爱丽丝立即把它拾起来放正。 爱丽丝想，“如果没有重大变故，壁虎还会同其它陪审员一样，发挥重大作用的。”
Alicja spojrzala na lawe przysieglych i postrzegla, ze w pospiechu posadzila jaszczurke Bisia glowa na dól. Biedak machal teraz zalosnie ogonkiem, nie umiejac wydostac sie z tej opresji. Musiala wiec wyjac go z powrotem i posadzic w sposób wlasciwy. „Nie jest to zreszta zbyt istotne dla sprawy - pomyslala - tylez samo bedzie zen pozytku w tej pozycji, co i w tamtej”.
等到陪审员们镇定下来，纸板和铅笔也都找到了以后，它们立即勤奋地工作 起来了。首先是记下刚才事故的历史。只有壁虎除外，它已经精疲力尽，不能干 任何事情了，只是张着嘴坐着，两眼无力地望着法庭的屋顶。
Kiedy tylko sedziowie przyszli nieco do siebie po niespodziewanym wstrzasie i kiedy odnaleziono i wreczono im zeszyciki i pióra, zabrali sie do spisania historii wypadku. Jedynie Bis siedzial nieruchomo, wpatrujac sie nieprzytomnie z otwartymi ustami w sufit.
国王开口了：“你对这个案子知道些什么？”
- Co wiesz o tej sprawie? - zapytal Król Alicje.
“什么也不知道。”爱丽丝回答。
- Nic.
“任何事也不知道？”国王再问。
- Zupelnie nic?
“任何事也不知道。”爱丽丝答。
- Zupelnie.
“这点很重要。”国王对陪审员们说。 陪审员们正在把这些问答记在纸板上，白兔忽然插嘴说：“陛下的意思当然 是不重要。”它用十分尊敬的口气，同时对国王挤眉弄眼的。
-To jest nieslychanie wazna okolicznosc - rzekl Król, zwracajac sie do przysieglych. Mieli oni wlasnie zanotowac w zeszycikach te opinie Króla, kiedy nagle odezwal sie Bialy Królik mrugajac porozumiewawczo: - Jego Królewska Mosc chcial powiedziec, ze to nieslychanie niewazna okolicznosc.
国王赶快把话接过来：“当然，我的意思是不重要。”接着又低声亩语， “重要……不重要……不重要……重要”──好像在反复推敲词句。
- Oczywiscie, chcialem powiedziec, ze niewazna - rzekl pospiesznie Król, po czym zaczal powtarzac pólglosem: - Wazna-niewazna, wazna-niewazna - jakby zastanawiajac sie, które slowo ma ladniejsze brzmienie.
有些陪审员记下了“重要”，有些写了“不重要”。爱丽丝离陪审员们很近， 它们在纸板上记的字她都看得一清二楚。心想：“反正怎么写都没关系。”
Alicja zauwazyla, ze niektórzy przysiegli zanotowali: „wazna”, inni zas „niewazna”. Pomyslala jednak, ze nie gra to i tak najmniejszej roli.
国王一直忙着在记事本上写什么？这时他高声喊道：“保持肃静！”然后他 看着本子宣读：“第四十二条，所有身高一英里以上者退出法庭。”
Król, który od pewnego czasu zapisywal cos pilnie w notesie, zawolal nagle: - Spokój! - po czym przeczytal zanotowane zdanie: - Prawo numer czterdziesci dwa. Wszystkie osoby liczace ponad mile wzrostu winny opuscic natychmiast sale sadowa.
大家都望着爱丽丝。
Wszyscy spojrzeli na Alicje.
“我不到一英里高。”爱丽丝说，
- Nie mam mili wzrostu - zauwazyla Alicja.
“将近两英里了。”王后插话说。
- Masz - rzekl Król.
“你够了。”国王又说，
- Blisko dwie mile - dodala Królowa.
“不管怎么说，我反正不走，”爱丽丝说，“再说，那根本不是一条正式规 定，是你在这儿临时发明出来的。”
- Byc moze - odparla Alicja. - W kazdym razie nie rusze sie stad ani na krok. Poza tym to nie jest prawdziwe prawo, bo zostalo przez Wasza Królewska Mosc dopiero w tej chwili wymyslone.
“这是书里最老的一条规定。”国王说。
-To jest najstarsze prawo w moim notesie - odrzekl Król.
“那么这应该是第一条呀。”爱丽丝说。
- W takim razie powinno miec numer jeden, a nie czterdziesci dwa - stwierdzila Alicja.
国王脸色苍白，急忙合上了本子，他以发抖的声调低声对陪审美说：“请考 虑评审意见。”
Król zbladl i zamknal szybko notes, po czym rzekl do przysieglych cichym, drzacym glosem: - Wydajcie wyrok.
“陛下，好了，又发现新的証据了。”白兔急忙跳起来说，“这是才拾到的 一张纸。”
-Trzeba miec wiecej dowodów! - zawolal Bialy Królik zrywajac sie pospiesznie z miejsca. - Poza tym znaleziono dokument.
“里面说什么？”王后问。
-A cóz on zawiera? - zapytala Królowa.
白兔回答：“我还没打开来呢？但是看来是一封信，是那个罪犯写给……给 一个什么人的。”
- Jeszcze go nie otworzylem - odparl Królik. - Jest to list pisany do kogos przez oskarzonego.
“肯定是这样，”国王说，“除非它不是写给任何人的，而这不合情理。”
- Niewatpliwie. Listy pisuje sie zawsze do kogos - rzekl z namyslem Król. - Byloby to bardzo dziwne, gdyby oskarzony pisal list do nikogo.
“信写给谁的？”一个陪审员问。
-A do kogo jest adresowany? - zapytal jeden z przysieglych.
“它不是写给谁的，事实上，外面什么也没写，”白兔一面说，一面打开折 叠的纸，又说，“根本不是信，而是一首诗。”
- Nie ma adresu - odparl Królik. - W ogóle na kopercie nic nie jest napisane. - To mówiac Królik rozlozyl list na stole i dodal: - To wcale nie jest list, tylko jakies wiersze.
“是那罪犯的笔迹吗？”另一个陪审员问。
- Czy pisane sa charakterystycznym pismem oskarzonego? - zapytal inny przysiegly.
“不是的，这真是奇怪的事。”白兔说。这时陪审员全都感到莫名其妙。
- Nie - odpowiedzial Królik. - I to jest wlasnie najbardziej zagadkowe. (Miny sedziów wyrazaly wielkie zaklopotanie).
“一定是他模仿了別人的笔迹。”国王这么一说，陪审员全都醒悟过来了。
- Musial zapewne podrobic czyjs charakter pisma - rzekl Król. (Miny sedziów rozjasnily sie na nowo).
这时，武士开口了：“陛下，这不是我写的，他们也不能証实是我写的。末 尾并没有簽名。”
- Wasza Królewska Mosc! - zawolal oskarzony Walet Kier. - Ja nie napisalem tego listu i nikt mi nie udowodni, ze go napisalem. A poza tym nie ma na nim wcale podpisu.
“如果你没有簽名，”国玉说，“只能说明情节更恶劣。这意味着你的狡猾， 否则你就应该像一个诚实的人那样，簽上你的名字。”
-Tym gorzej dla ciebie - rzekl Król. - Musiales knuc cos niecnego, w przeciwnym bowiem razie podpisalbys sie jak kazdy uczciwy czlowiek.
对此，出现了一片掌声。这真是那天国王所讲的第一句聪明话。
Po tych slowach Króla rozlegly sie huczne oklaski. Istotnie byla to pierwsza madra mysl, jaka Król wypowiedzial tego dnia.
“那就証明了他犯罪。”王后说。
-To dowodzi jego winy - rzekla Królowa.
爱丽丝却说：“这証明不了什么！啊，你们甚至不知道这首诗写的是什么呀！”
-To niczego nie dowodzi - przerwala Alicja. - Nie wiecie nawet, co tam jest w tym liscie.
“快读一读！”国王命令道。
- Odczytaj go - rzekl Król.
白兔戴上了眼镜，问道，“我该从哪儿开始呢？陛下。”
Bialy Królik wlozyl na nos okulary i zapytal: - Od którego miejsca mam rozpoczac, prosze Jego Królewskiej Mosci?
“从开始的地方开始吧，一直读到末尾，然后停止。”国王郑重地说。
- Zacznij od poczatku - odparl z powaga Król - doczytaj do konca, a potem przerwij czytanie.
下面就是白兔所读的诗句：
A oto, co odczytal Bialy Królik:
“他们说你先是对她，
后又对他谈到了我。
她给我良好的赞誉，
但却说我不会游水。
Mówiono mi, zes u niej trzykroc
Powiedzial jemu, ze
Choc im to wielka sprawia przykrosc,
Niestety plywam zle.
“他捎话说我没有前往，
我们知道这并非撒谎。
假如她竟然把事情推进，
你又当处于何种景况？
On mial stos listów na ten temat
(To jasne jest jak dzien),
Lecz jesli rozmawiano z trzema,
Zrobiono durnia zen.
我给她一个，他们给他一双，
你给我们三个或者两双，
它们都从他那里归于你方，
反正从前都是我的，一样一样。
Dalem jej jedno, oni dali,
Jak sadze, raczej dwa,
Lecz jesli rzecz tak pójdzie dalej,
Ucierpi babka twa.
“假如我或她竟然会
掉进这个是非漩涡，
他请你解除他的冤枉，
就如我们早先的期望。
Zapewne, jesli zamieszaly
W te sprawe mnie lub ja,
To moga do was w rok niecaly
Powrócic, jesli chca.
“我的想法就是你的那样，
也就是她有过的诗章，
你在他和我们之间，
早已成了难越的屏障。
Wydaje sie, ze wyscie sami,
Nie znajac roli swej,
Byli przeszkoda miedzy nami
I nimi w domu jej
“切勿告诉他：她最喜欢他们，
这必须永远是个秘密。
也切勿告诉其他人，
只在你我之间。”
Wiec mimo stanowiska obu
Przedstawiamy sprawe im
W formie sekretu miedzy toba,
Mna, wami oraz nim.
“这是我们听到的最重要的証据了，”国王擦著手说，“现在请陪审员……”
-To jest najwazniejszy material dowodowy, z jakim zapoznalismy sie od poczatku sprawy - rzekl Król zacierajac rece. - Niech teraz przysiegli...
“如果有谁能解释这些诗，我愿意给他六十便士，我认为这些诗没有任何意 义。”爱丽丝这么说。（就在刚才的那一瞬间，她已经长得十分巨大，所以她一 点也不怕打断国王的话。）
- Gotowa jestem isc o zaklad, ze nikt nie zrozumial z tego ani slowa - rzekla Alicja, która tak bardzo urosla w ciagu ostatnich paru minut, ze nie bala sie juz przerywac Królowi. - Przeciez w tym nie ma ani odrobiny sensu.
陪审员都在纸板上写下：“她相信这些诗没有任何意义。”但是他们中没有 一个试图解释一下这些诗。
Sedziowie zanotowali w swych zeszycikach: „Przeciez w tym nie ma ani odrobiny sensu”, ale zaden z nich nie staral sie nawet zrozumiec, o co chodzi.
“如果诗里没有任何意义，”国王说，“那就免除了许多麻烦。你知道，我 们并不要找出什么意义，而且我也不懂什么意义。”国王说着，把这些诗摊开在 膝上，用一只眼睛看着说，“我终于明白了其中的一些意义──‘说我不会游水’ 一─就是说你不会游水，是吗，”国王对着武士说。
- Jezeli istotnie nie byloby w tym dokumencie sensu - przemówil Król po chwili milczenia - zaoszczedziloby to nam wielu klopotów, gdyz nie potrzebowalismy glowic sie nad jego znaczeniem. Ja jednak nie jestem wcale przekonany - rzekl rozkladajac list na kolanie i wpatrujac sie wen jednym okiem. - Wydaje mi sie, ze jest w tym jakis sens. Na przyklad: „... niestety plywam zle”. -Ty nie umiesz plywac, prawda? - dodal zwracajac sie do Waleta.
武士伤心地摇摇头说：“我像会游水的吗？”（他肯定不会游水的，因为他 全部是由硬纸片做成的。）
- Walet smutnie zaprzeczyl ruchem glowy i zapytal: - Czy wygladam na plywaka? (Trzeba mu przyznac, ze na plywaka rzeczywiscie nie wygladal, bedac najzwyczajniejsza w swiecie karta do gry).
“现在全对了，”国王说，一面又继续嘟嚷著这些诗句：“我们知道这并非 撒谎’──这当然是指陪审员的──‘我给她一个，他们给他一双’──看，这 肯定是指偷的馅饼了，是吗？……”
- Doskonale, zgadza sie jak dotad - rzekl król, po czym zaczal mamrotac pod nosem dalszy tekst wiersza: - „To jasne jest jak dzien”, oczywiscie idzie o kradziez... „Dalem jej jedno, oni dali, jak sadze, raczej dwa” - nie ulega watpliwosci, ze mowa jest o ciastkach...
“但后面说‘它们都从他那里归于你方。’”爱丽丝说。
- Ale dalej powiedziane jest: „... moga do nas w rok niecaly powrócic, jesli chca” wtracila Alicja.
“是啊，它们都在，没有比这更清楚的了。”国王手指著桌上的馅饼，得意 地说，“那么再看：‘也就是她有过的诗章，’亲爱的，我想你没有过诗章吧？” 他对王后说。
- No, wlasnie - zawolal Król uradowany, wskazujac na ciastka. - Czy moze byc cos bardziej oczywistego? Przeciez to brzmi calkiem jasno: „On mial stos listów na ten temat”. Czys ty pisala do niego jakies listy, kochanie? - zapytal zwracajac sie do Królowej.
“从来没有！”王后狂怒著说，并把桌上的墨水缸扔到了壁虎比尔的身上。 那个不幸的比尔已经不再用手指在纸板上写字了，因为他发现这样是写不出宇来 的。但是现在他又急忙蘸著脸上的墨水写了。
- Przenigdy - odpowiedziala obrazona monarchini rzucajac z wsciekloscia kalamarzem w Bisia (biedaczek przestal juz wodzic palcem po zeszycie, kiedy przekonal sie, ze nie pozostawia to zadnych sladów. Teraz jednak zaczal to czynic na powrót z wielkim pospiechem, poslugujac sie sciekajacym mu po twarzy atramentem).
“这话没有湿胀（‘诗章’的谐音一─译者注）你吧！”国王带着微笑环视 著法庭说。但是法庭上一片寂静。
- Jezeli ten stos listów nie pochodzi od ciebie - rzekl Król spogladajac dokola z figlarnym usmiechem - to w takim razie ten ustep do ciebie sie nie stosuje. Po tych slowach monarchy zapanowala grobowa cisza.
“这算一句俏皮话吧！”国王发怒了，而大家却笑了起来。“让陪审员考虑 评审意见。”国王这天人约是第二十次说这话了。
-To byla gra slów! - zawolal gniewnie Król i wszyscy wybuchneli smiechem. - No, ale czas juz, abyscie naradzili sie nad wyrokiem - dodal chyba po raz dwudziesty tego dnia.
“不，不，”王后说，“应该先判决，后评审。”
- Nie, nie - przerwala Królowa. - Najpierw niech wydadza wyrok, a potem niech sie zastanawiaja.
“愚蠢的废话，竟然先判决！”爱丽丝大声说。
- Bzdura! - rzekla na glos Alicja. - Nie slyszalam jeszcze w zyciu nic glupszego.
“住嘴！”王后气得脸色都发紫了。
-Trzymaj jezyk za zebami! - warknela Królowa.
“我偏不！”艾丽丝毫不示弱地回答。
-Ani mi sie sni - rzekla Alicja.
“砍掉她的头！”王后声嘶力竭地喊道。但是没有一个人动一动。
- Sciac ja! - wrzeszczala Królowa w istnym ataku furii. Ale nikt nie ruszyl sie z miejsca.
“谁理你呢？”爱丽丝说，这时她已经恢复到本来的身材了，“你们只不过 是一副纸牌！”
- Czy myslicie, ze sie was kto boi? - zapytala Alicja, która osiagnela tymczasem swój normalny wzrost. - Jestescie zwykla talia kart, niczym wiecej.
这时，整副纸牌上升到空中，然后又飞落在她身上，她发出一小声尖叫，既 惊又怒，她正在把这些纸牌扬去，却发觉自己躺在河岸边，头还枕在姐姐的腿上， 而姐姐正在轻轻地拿掉落在她脸上的枯叶。
Na te slowa cala talia kart uniosla sie w góre i opadla na Alicje. Nasza bohaterka wydala okrzyk gniewu i usilowala strzasnac z siebie karty. W tej samej chwili spostrzegla, ze lezy na lawce, z glowa na kolanach siostry, która lagodnie ogarnia jej z twarzy opadle z drzew zwiedle liscie.
“醒醒吧，亲爱的爱丽丝，”她姐姐说，“看，你睡了多久啦！”
- Wstawaj kochanie - rzekla siostra. - Nigdy nie sypiasz tak dlugo.
“啊，我做了个多奇怪的梦啊！”爱丽丝尽她所记忆的，把那些奇怪的经历， 告诉了姐姐。也就是你刚才读过的那些。当她说完了，姐姐吻了她一下说：“这 真是奇怪的梦，亲爱的，但是现在快去喝茶吧，天已经不早了。”于是爱丽丝站 起来走了，一面走，一面还费劲地想，她做了个多奇妙的梦呀！
- Och, mialam taki przedziwny sen! - zawolala Alicja i opowiedziala siostrze wszystkie nadzwyczajne przygody, o których dowiedzieliscie sie z tej ksiazki. Kiedy skonczyla, siostra ucalowala ja i rzekla: „To naprawde byl przedziwny sen, kochanie. Ale teraz pobiegnij na podwieczorek, bo robi sie pózno”. Alicja wstala wiec i pobiegla do domu, rozmyslajac po drodze o niezwyklych przygodach, jakich doznala we snie.
爱丽丝走后，她姐姐仍静坐在那里，头向前支在一只手上，望着西下的夕阳， 想着小爱丽丝和她梦中的奇幻经历，然后自己进人了梦乡。下面就是她的梦。
Siostra Alicji pozostala na lawce i tam, z glowa wsparta na dloni, patrzala na zachód slonca i rozmyslala o swej malej siostrzyczce i jej przygodach. Wreszcie zasnela i przysnil jej sie taki sen:
开始，她梦见了小爱丽丝本人，又一次双手抱住了膝盖，用明亮而热切的眼 光仰视著她。她听到小爱丽丝的声音，看到了她的头微微一摆，把蓬乱的头发摆 顺了些，这是她常常见到的情景。当她听著、听著爱丽丝说的话时，周围的环境 随着她小妹妹梦中的那些奇异动物的降临而活跃起来了。
Z poczatku zobaczyla Alicje,. Male raczki siostrzyczki obejmowaly jej kolana, a jasne, bystre oczy wpatrywaly sie w jej oczy. Slyszala glosik Alicji i widziala ów tak dobrze jej znany ruch glowy, jakim odrzucala niesforne wlosy, które zawsze musialy opadac jej na czolo. Po chwili wszystko dokola zaludnilo sie dziwacznymi stworzonkami ze snu Alicji.
白兔跳来蹦去，弄得她脚下的洞草沙沙作响，受惊的老鼠在邻近的洞穴间穿 来穿去，不时扬起一股尘土。她还听到三月兔同它的朋友们共享著没完没了的美 餐时碰击茶杯的声音，以及王后命令处决她的不幸客人的尖叫声。同时也听到猪 孩子在公爵夫人腿上打喷嚏，以及盘碗的摔碎声。甚至听到鹰头狮的尖叫，壁虎 写字时的沙沙声，被制裁的豚鼠的挣扎声等等。这种种声音充满了空间，还混杂 著远处传来的素甲鱼那悲哀的抽泣声。
Opodal przemknal po trawie, jak zwykle w wielkim pospiechu Bialy Królik. Po pobliskim stawie plynela z pluskiem przerazona Mysz. Siostra Alicji slyszala brzek naczyn w czasie nie konczacego sie podwieczorku u Szaraka Bez Piatej Klepki, ochryply glos Królowej skazujacej swych gosci na sciecie, wrzask prosiecianiemowlecia na kolanach Ksiezny, zmieszany z odglosem tluczonych talerzy, skrzeczenie Smoka, skrzypienie pióra Bisia, chrzakanie „tlumionych” swinek morskich oraz teskne zawodzenie nieszczesliwego Niby Zólwia.
于是她将身子坐正，闭着眼睛，半信半疑自己真的到了奇境世界。尽管她知 道只是重温一个旧梦，而一切都仍会返回现实：蒿草只是迎风作响，池水的波纹 摆动了芦苇。茶杯的碰击声实际是羊颈上的铃铛声，王后的尖叫起源于牧童的吃 喝。猪孩子的喷嚏声，鹰头狮的尖叫声和各种奇声怪音，原来只是农村中繁忙季 节的各种喧闹声。而远处耕牛的低吟，在梦中变成素甲鱼的哀泣。
Siedziala tak z przymknietymi oczyma, wyobrazajac sobie, ze znajduje sie w Krainie Czarów, choc wiedziala, ze wystarczyloby otworzyc oczy, aby wszystko stalo sie na powrót zwykle i codzienne: aby trawa poruszala sie po prostu na wietrze, aby szelescily trzciny na stawie, aby brzek naczyn przemienil sie w dzwonienie dzwoneczków owczych, krzyk Królowej - w nawolywanie pasterzy, a wrzask niemowlecia, skrzeczenie Smoka i inne przedziwne dzwieki - w róznorodny gwar wiejskiego podwórka, gdy tymczasem daleki ryk bydla zastapily zalosne szlochy Niby Zólwia.
最后，她想像了这样的情景：她的这位小妹妹，以后将成为一位妇女。而她 将会毕生保留着童年时的纯洁珍爱之心。她还会逗引孩童们，用许多奇异的故事， 或许就是许久以前的这个梦游奇境，使得他们眼睛变得更加明亮热切。她也将共 享儿童们纯洁的烦恼，因为这些烦恼就存在于她自己的童年，以及那愉快的夏日 回忆之中。
Wreszcie siostrze Alicji przyszlo na mysl, ze jej mala siostrzyczka bedzie kiedys w przyszlosci dorosla kobieta, az ze zachowa az do póznej starosci swe ufne i dobre serce dziecka. Pomyslala, ze dorosla Alicja nieraz zbierze dokola siebie gromadke dzieci i opowiadac im bedzie najdziwniejsze basnie, a miedzy tymi basniami znajdzie sie moze i sen sprzed wielu lat o Krainie Czarów. I Alicja martwic sie bedzie wówczas ich dzieciecymi troskami i cieszyc ich radoscia, pamietajac swoje wlasne dziecinstwo i szczesliwe lenie dni.